Bloemschikkingen 40-dagen tijd en Pasen

Thema: ik ben er voor jou: 7 keer barmhartigheid

In de Veertigdagentijd staan we stil bij het leven van Jezus. Hij heeft ons laten zien wat barmhartigheid is. In Mattheüs 25: 35 en 36 worden de werken van barmhartigheid genoemd: ‘Want ik had honger en jullie gaven mij te eten; ik had dorst en jullie gaven mij te drinken. Ik was een vreemdeling, en jullie namen mij op; ik was naakt en jullie kleedden mij. Ik was ziek en jullie bezochten mij. Ik zat gevangen en jullie kwamen naar mij toe.’

Hij inspireert ons tot op de dag van vandaag. Als ultieme daad van goedheid gaf Hij zijn leven en stond Hij op uit de dood. De hoop die dát geeft, geven we door: door barmhartig te zijn en goed te doen.

De basisschikking bestaat uit 7 glazen en 8 boomstammetjes die gezamenlijk een hart vormen dat open is aan de punt. Het woord ‘hart’ is terug te vinden in barmhartigheid. Het hart dat open staat voor een ander, het hart dat de ander ziet, medelijden heeft en zich over de ander ontfermt.

 

21 februari 2021: de vreemdeling onderdak geven

Om de vreemdeling onderdak te geven is moed nodig. Om een vreemde echt welkom te heten. In de eerste plaats, omdat je iemand niet kent en in de tweede plaats, omdat iemand jou niet kent. Jij bent namelijk net zo goed een vreemdeling voor die ander. De eerste stap is dus om elkaar te leren kennen. Dat kan pas, als je iemand echt durft te zien. Een mens net als jij, met mooie en minder mooie kanten.

In de glazen plaatsen we een groot blad. Een blad dat als een dak kan dienen en beschermend is tegen regen en wind. Aan het grote glas hangen we een buisje met  paarse violen. Dit nederige kleine bloemetje mag schuilen in de geborgenheid.

 

In ons bidden en werken

zoeken wij u, God.

Geef ons de ander te zien

Elkaar te leren kennen en mee te leven

Schenk ons gastvrijheid

 

 

 

 

28 februari 2021: de dorstige laven

In de Veertigdagentijd staan we stil bij het leven van Jezus. Hij heeft ons laten zien wat barmhartigheid is. Hij inspireert ons tot op de dag van vandaag. Als ultieme daad van goedheid gaf Hij zijn leven en stond Hij op uit de dood. De hoop die dát geeft, geven we door: door barmhartig te zijn en goed te doen.

Na een paar droge zomers lijkt ook bij ons het besef gegroeid dat water niet altijd zomaar aanwezig is. Voor miljoenen mensen is een nog groter gebrek aan goed drinkwater dagelijkse realiteit. Een mens zonder drinken wordt dorstig, raakt uitgeput. Barmhartig ben je als je dan iemand water kunt geven.

In de Bijbel is dorst vaak ook de dorst naar God. Bijna poëtisch lopen de beelden door elkaar, zoals in Psalm 42: zoals een hert dat naar water snakt, verlangt de dichter naar God.

Water lijkt zo gewoon. Het is overal. Maar juist dit hele gewone is essentieel. Zou het ontbreken, dan zouden we letterlijk verschrompelen. Ook Gods Geest is overal, net als water. Hij is aanwezig tot in ons eigen lijf. Zonder Zijn aanwezigheid, blijft er weinig van ons over. Laten we zorgvuldig omgaan met water.

De 7 glazen worden deze week gevuld met water waarin de bloemetjes van een blauwe hyacint drijven. De blauwe kleur verwijst naar het spirituele, de verbinding tussen hemel en aarde. De vorm van het open hart wordt geaccentueerd door een geregen ketting van hyacinten-bloemetjes en klimop.

 

In ons bidden en werken

zoeken wij u, God.

Les onze dorst

Naar water en Geest

 

Maak ons tot een bron van levend water

 

 

7 maart: de naakten kleden

In navolging van Jezus en als inspiratiebron denken we in deze veertigdagentijd na over de werken van barmhartigheid. Hoe geven wij invulling aan de opdracht van de Heer om je broeder en zuster lief te hebben? Want het begint met liefhebben.

Wie vroeger z’n vijand echt wilde vernederen, nam hem mee zonder kleren. Naakt zijn betekent niet alleen dat je geen kleren om je lichaam hebt, maar ook dat er geen plek voor je is in de gemeenschap. Je bent weerloos, in alle opzichten.

Achter de kleding zit de vraag naar waardigheid. Wellicht is het daarom dat Paulus het beeld van kleding gebruikt als hij het geloof ter sprake brengt. Wie bekleed is met Christus ontdekt hoe God hem voluit mens wil maken. In navolging van Jezus kleden we de ander, letterlijk en figuurlijk, en helpen we om mensen waardigheid te geven.

Voor deze schikking zijn de glazen bekleedt met een weefsel en we plaatsen bloeiende bloesemtakken. De takken vallen naar elkaar toe zodat er een soort van ‘luchtig geweven kleed’ ontstaat. Bovenop liggen katoenbollen. Een dik touw accentueert de open hartvorm.

 

In ons bidden werken

zoeken wij u, God.

Bekleed ons met Christus

Om voluit mens te zijn

Laten we anderen mogen kleden met waardigheid.

14 maart: de hongerige te eten geven

Wat heb je als mens nodig om in de basale nood van het bestaan te kunnen voorzien? Allereerst: dat je te eten hebt en niet omkomt van de honger. Je kunt je zelfs afvragen of het, meer dan een werk van barmhartigheid, niet een plicht is om te zorgen dat ieder mens voldoende te eten en te drinken heeft.

Door heel de Bijbel heen is dat de grondtoon: een mens heeft recht op eten, op brood. Zelfs je vijand, zo staat in Spreuken. Wie brood heeft kan leven en de toekomst in kijken. En daarmee denken we, nu we richting Pasen gaan, ook aan het brood dat Jezus deelt. Het was een goede gewoonte in de kerk om het brood van het avondmaal na afloop te delen met de armen.

Voedsel is de basis van ons bestaan. We hebben op biddag gebeden om een zegen over onze oogst. Nu zien we de zaden ontkiemen. Maar we kunnen alleen echt van dit wonder genieten, als we het samen delen. Zoals Jezus zichzelf aan ons heeft uitgedeeld, zo delen we van wat wij hebben met de ander. Het delen van voedsel is de basis van onze samenleving. Niet voor niets gedenken wij Jezus bij een maaltijd.

In deze schikking mogen de korenaren dan ook niet ontbreken. De bonen zijn in water gelegd en ontsproten. Deze voedzame zaden vormen de verbinding om het open hart.

In ons bidden en werken,

zoeken wij u, God.

Jezus deelde zichzelf als brood

Zet ons hart open om letterlijk

 

en figuurlijk ons brood te delen.

 

 

21 maart: de zieken verzorgen

‘Wie God liefheeft, moet ook de ander liefhebben want wie dit voor iemand doet, doet dit voor God’. Vanuit liefde en genadig leven breng je je binnenste naar buiten. Je hart openstellen voor de ander. Barmhartigheid.

Als iemand ziek is, dan wensen we hem of haar een spoedig herstel. Dat doen we liever dan iemand echt te zien in zijn kwetsbaarheid en moeite. Maar iemand gezelschap houden die ziek is, hoe confronterend ook, biedt ons de kans samen te beseffen dat we allemaal kwetsbare mensen zijn. Het maakt niet uit wie er aan de beurt is om sterk te zijn: we zijn allemaal in Gods hand. Laten we elkaar, ook in de pandemie die ons in zijn greep houdt, nabij blijven.

 

In de hartvormige schikking zien we vergeet-mij-nietjes in de glazen. De vorm van het open hart wordt geaccentueerd door een slinger van geneeskrachtige kruiden, geurig symbool voor goede zorg.

Opzoeken wie ziek is. Elkaar niet vergeten in moeilijke tijden. Er zijn voor elkaar.

 

In ons bidden en werken

zoeken wij u, God.

Verlangend naar uw weg

uw vrede en gerechtigheid

 

Schenk ons uw barmhartigheid.

 

 

28 maart: de doden begraven

Wie Mattheüs 25 leest, komt dit werk van barmhartigheid niet tegen. Toch is het  een van de werken geworden. Het begraven van de doden werd in tijden van de pest in de Middeleeuwen door monniken gedaan. Het is zeker net zo’n plicht als iemand te eten geven: niet doen is geen optie. Het goed begraven van de doden is in Bijbels perspectief een belangrijke gebeurtenis. Jakob laat zijn zonen zweren dat ze zijn lichaam meenemen als ze uit Egypte zullen gaan.

Ook na de dood draag je zorg voor iemand en bevestig je op die manier zijn bestaan. Ieder leven is van waarde. Ieder leven wordt gezien. We noemen iemands naam en geven hem of haar een plek. Vanaf de vroege kerk speelt in het licht van de opstanding nog iets anders mee. De doden begraven betekent ook dat je iemand als het graan in de akker legt, in afwachting van de grote dag.

In de schikking zien we paarse tulpen in de glazen. Paars is de kleur van reflectie en gedenken. De tulp symboliseert het gebed. De verbinding tussen de glazen wordt gelegd door rozemarijn. Het bitterzoete kruid, de herinnering aan leven.

In ons bidden en werken,

zoeken wij u, God.

Verlangend naar uw weg,

Uw vrede en gerechtigheid

 

Wachten we op uw terugkeer

 

 

Goede vrijdag

Op Goede Vrijdag staat de kruisiging centraal. Een -dood- stille tijd. Het verraad, de verloochening en de kruisiging.

Tussen de stenen worden zilverlingen gelegd als verwijzing naar het verraad. Een kruis van met een stekelige doornenkroon staat verticaal in het hart. Het hart is gesloten. We richten ons niet meer naar buiten, we zijn naar binnen gericht. In stilte treuren we.

 4 april 2021 Pasen

 

In de traditie van de kerk zijn de zes – later zeven – daden die Jezus noemt gaandeweg de zeven werken van barmhartigheid gaan heten.

Wil je je hart openstellen voor de ander, wil je er daadwerkelijk zijn als die ander een beroep op jou doet met zijn honger, dorst of ziekte? Wees barmhartig.

‘Wie God liefheeft, moet ook de ander liefhebben’ 1 Johannes 4:21 In de schikking een hart vol met allerlei witte en gele voorjaarsbloemen. De stammen en stenen zijn weg.

Op de paasmorgen is de steen weggerold! Alles staat weer open! De dood jaagt ons geen angst meer aan, dus wat houdt ons nog tegen? Nu kunnen we vol vertrouwen delen van wat Hij ons gaf. Hij had ons lief en gaf ons alles, zonder reserves. Laten we Zijn voorbeeld volgen. Laten we de zieken bezoeken. De dorstigen laven. De hongerigen voeden. De vreemdeling onderdak bieden. De naakten kleden. De doden begraven. Zorg dragen voor de aarde. Halleluja. De Heer is waarlijk opgestaan.

 

Vandaag geven we de vlam van de oude paaskaars door aan de nieuwe kaars. Het oude is voorbij gegaan, het nieuwe is gekomen. God laat niet alleen.

(nieuwe kaars aansteken)


Vader, geef dat ik meer

mag troosten dan getroost worden

Geven dan ontvangen

Begrijpen dan begrepen worden

Lachten dan te huilen

Prijzen in plaats van klagen.

 

Want door te geven

Ontvangen wij

U gaf uw enige Zoon

En Hij gaf ons het leven.

 

Leo Heuvelman

 

(De oude paaskaars uitblazen)